10 Temmuz 1899 tarihinde İsviçre'de dünyaya gelen Kurt Zuber, Zürih Üniversitesi, Fizik Bölümü'nden mezun olmuştur. Şubat 1944'de Türkiye'nin ilk ve o zaman en köklü üniversitesi olan İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi’nin Tecrübî Fizik Enstitüsü'nde görev alan K. Zuber, Zeynep Hanım Konağı adı verilen tarihi FF binasının 28.2.1942'de tamamen yanmasından sonra binasız ve laboratuarsız kalan bu enstitüyü kısa zamanda geliştirerek 1950'li yıllarda Avrupa’daki benzerleri düzeyine getirmeyi başarmıştır.
Her adımda karşısına çıkan mevzuat engellerini aşmak için büyük mücadele vermiştir. Bir ara "Efendim! Türkiye çok çabuk kalkınır, ama mevzuat müsaade etmiyor!" diye haykırdığı söylenir. Ord. Prof. Dr. K. Zuber, emekli olduğu 1970 yılına kadar, aralarında Ege Üniversitesi, Fizik Bölümü kurucularının da yer aldığı bir çok fizikçi bilim adamı yetiştirerek Türkiye'de modern fiziğin gelişmesine büyük katkılarda bulunmuştur. Mössbauer olayının öncülerinden olan Ord. Prof. Dr. K. Zuber’in nükleer fizik ve ultrases alanlarında birçok deneysel araştırma yayını ve Prof. Dr. Cavid Ener tarafından Türkçe'ye çevrilen Denel Fizik adlı bir ders kitabı vardır. Türkiye’yi ve Türkleri çok seven Ord. Prof. Dr. Kurt Zuber, planını bizzat kendi yapmış olduğu İstanbul, Bebek semtindeki villasını, İsviçre'ye dönerken Darüşşafaka Cemiyeti'ne hibe etmiştir. Ord. Prof. Dr. K. Zuber, Mayıs 1991'de İsviçre'nin Bern kentinde vefat etmiştir. (Prof. Dr. Hüseyin Erbil)
––––––––––
Kurt Zuber, müzisyenlik fikri çok çekici geldiği için önce müzik okumayı düşünmüş. Fakat müzik eğitimini çok formel bulduğu için bundan vaz geçmiş ve fizik okumaya karar vermiştir. Zürih Üniversitesi'nde Edgar Meyer'in öğrencisi olmuştur. Edgar Meyer'in teklifi ve teşvikiyle de Zürih'te bulunan College de France tipi bir okulda dersler vermiştir. Doktora çalışması olarak iki küre arasında yüksek tansiyonda kıvılcım atlaması olayını incelemiştir. Zürih'teki bir diğer araştırma konusu da gama ışınlarının rezonans absorbsiyonu üzerinedir. Kurt Zuber kuvantum teorisinin kurucuları Heisenberg, Dirac, Jordan, Pauli gibi büyük teoricilerle aynı yıllarda doğmuş ve Schrödinger Zürih'te dalga mekaniğini tesis ederken orada bulunup bu son derece önemli gelişmeleri seminerlerde takip etme şansını elde etmiştir. Buna paralel olarak atom ve çekirdek fiziği hakkında deneysel bilgi ve tecrübeye sahipti. Zürih'te yaptığı buluşlarla Geiger-Müller sayacına çok yaklaştığı da söylenirdi.
 |
| 4 Mart 1949. Prof. Dr. Kurt Zuber ile Prof. Dr. Fritz Arndt. |
1944 yılının Şubat ayında İÜ'ne gelmiştir. Öğretim yılı süresince Çarşamba günleri Tecrübî Fizik Bölümü'ndeki tüm öğretim elemanlarının katıldığı seminerleri başlatmıştır. İÜ'nde 2 temel araştırma konusu ile uğraşmıştır. Bunlardan birincisi Zürih'te çalıştığı ve deneyim sahibi olduğu ultrases uygulamaları, diğeri de atom fiziği ve nükleer fizik ile ilgili konulardır. 1949 yılında İÜ'nden ayrılıp İsviçre'ye dönmüşse de İÜ'ndeki öğretim elemanlarının yoğun istek ve sevgisi üzerine 1951 yılında Tecrübî Fizik Enstitüsü Başkanı olarak tekrar çalışmaya başlamıştır. Bu yeni dönemde Prof. Zuber'in özellikle sıvıların akustik özellikleri üzerine çalışmalarını yoğunlaştırdığını ve enstitüde bu konularda tezler yönettiğini görüyoruz. Danışmanı olduğu öğrenciler ve tez başlıkları şunlardır: Ayhan Çilesiz (1954), Saydam Sıvılarda Ultrases Absorbsiyonunu Ölçmek için Yeni Bir Puls Yöntemi; Nimet Pusat (1952), Gerçek Bir Gazda Ses Hızının Basınçla Değişimi; Belkıs Özdoğan (1949), Karbondioksiti Alınmış Kuru Hava içinde Ultrasonik Absorpsiyon ve Yansıma Katsayılarının Bulunması; İsmet Ertaş (1959), Çeşitli Sıcaklık ve Konsantrasyonlarda MnSO4 Çözeltileri için Relaksasyon Mekanizması Sabitlerinin Bulunması ve Özbek Sülün (1966), Yüksek Değerlikli Elektrolitlerde Ultrases Yardımıyla Elastik Sabitlerin Bulunması.
Prof. Dr. Kurt Zuber veda çayında Belkıs Özdoğan ile görüşürken. Tahminen 1966 yılı. (Prof. Dr. Mehmet Özdoğan)
Emekli oluncaya kadar Denel Fizik Enstitüsü Başkanı olarak görev yapmıştır. 1991 yılında Bern'de vefat etmiştir [K. Gediz Akdeniz; Cumhuriyetin 75. Yılı Anısına İÜ, FF, Fizik Bölümü'nde 1933 – 2000 Yılları Arasında Yapılan Eğitim, Öğretim ve Bilimsel Çalışmaların Değerlendirilmesi, İÜ Araştırma Fonu Proje No: 1316/050599, Yürütücü: Prof. Dr. Türker Özkan, İstanbul (2003); Fotoğraflar, Prof. Dr. Hüseyin Erbil, Prof. Dr. Ali Girgin ve Prof. Dr. Mehmet Özdoğan’ın katkılarıdır.] (Prof. Dr. Ali Girgin ve Prof. Dr. K. Gediz Akdeniz)
Prof. Kurt Zuber'in danışmanlığında doktora çalışması yapmış olan diğer kişiler: Remziye Akpınar (1949), Proporsiyonel Sayıcıda Deşarjın Yayılması Hakkında; Nezihe Taşköprülü (1949), Sıvılarda Yüksek Frekanslı Sesler; Adnan Sokullu (1949), İdeal Olmayan Karışımlarda Ses Hızı ve Kompresibilite; Dilşah Elburus (1949), Kantitatif Autoradyografi Metodu ve Bu Metodun Absorblayıcılar Civarında Nötron Dağılımına Tayinine Tatbiki; Nebahat Dinçer (1960), Lityum Sülfat, Magnezyum Klorür ve Berilyum; Hayati Budak (1963), Nükleer Kuardrupol Rezonansın Termometre Olarak Kullanılması.